kelt mitolojisi ve mitler...

Kelt Mitolojisi ve Mitler

Kelt Mitolojisi ve Mitler

Kel Mitolojisi ve Mitler Nedir?

Kelt soyundan gelenler bugün, Avrupa' nın batı kıyılarına yerleşmişlerdir. Esas olarak Britanya, Galler, İskoçya, İrlanda ve Man Adasında yaşarlar. Eski yazılı kitabelere göre, bütün kıtaya yayılmışlardır. MÖ. 278' de, gezgin bir topluluk Anadolu' ya kadar giderek, oraya Galatia adını vermişlerdir. Keltler Romalıların yükselişine kadar dikkate alınması gereken bir güç oldular. Roma' da Keltler tarafından MÖ385 yıllarında yağmalanmışlardır. Caesar' ın MÖ 59 ve 49 yılları arasında, şimdiki Fransa' nın bulunduğu Gaul bölgesinde yaşayan Kelt kabileleri, üzerinde zafer kazanmasını sağlayan lejyonerler, bu tarihsel gerçeği unutmamışlardır. 

Her ne kadar Keltler Roma İmparatorluğu ile bütünleştilerse de Romalılar, Hıristiyanlığı resmi olarak benimseyene kadar kendi tanrı ve tanrıçalarına tapınmaya devam etmişlerdir. Kelt mitolojisi hakkında bilinen her şey, küçük grupların hikayelerinin kaydedildiği Galler dışında hiç bir şeyi yazıya geçirmemişlerdir. Çünkü yazıya hiçbir zaman güvenmemişler ve konuşmanın ve son derece etkin bir hafızayla akılda tutup anlatmanın daha etkili olduğuna inanmışlardır. Bunun yanı sıra; İrlanda' da şairler büyük bir itibar görürler. 

Hıristiyanlık öncesi dönemde rahipler ve şairler arasında çok belirgin bir ayırım vardı. Bu yüzden antik metinlerin kayıt altına alınması işini, hiçbir Paganizm korkusu olmadan yeni kurulan manastırlar üstlenmişti. İrlanda mitleri, tanrılardan çok kahramanlar ile ilgili olsada, hep savaşlar konu edlimişti. Ancak bununla birlikte, sihrin bir kısmını koruduğu anlaşılan İrlanda folklorü, kahramanlar ile macera şarkılarının söylendiği bir eve, şeytanın asla giremeyeceği konusunda çok ısrarcıydılar. Keltlerin sürekli savaşmaları, ölümden sonra hayata inançları ile daha korkunç görünürlerdi. Yunan ve Roma'daki yer altı inanışından farklı olarak Keltlerde yer altı, ölülerin kasvetli mekanı değildi. Aksine ruhların yeniden doğmayı beklerken dinlendikleri bir cennetti. Son dönem Kelt mitolojisinde, özelikle Kral Arthur ile ilgili mitlerde Hıristiyanlık merkez unsurunu ele almıştır. Kutsal Kase' nin arayışı bunun en belirgin örneğidir. Keltlerin sihirli kazanına benzemek ile birlikte bu kutsal kap, son akşam yemeğinde kullanılan ve çarmıha gerilme sırasında, İsa'nın yan tarafına saplanan mızrakla oluşan yaradan fışkıran kanları toplamak için, kullanılmış kupadır. Arimathea' lı Joseph tarafından Britanya' ya getirilmiş ancak sonradan kaybolmuş ve bulunması Kral Arthur'un şövalyelerinin maceralarına konu olmuştu. Kaseyi tam olarak görme şerefine nail olan tek kişi, onu eline alan Sir Galahad'dır.

Kral Arthur'un tarihi bir figür olup olmadığı keisn olarak bilinmemektedir. Büyük İhtimalle Roma birliklerinin MS. 410 da Britanya'dan çekilmelerinden sonra, yaşanan kargaşa ortamında başarılı olmuş bir savaş önderidir. Kelt halklarının iç kavgaları o kadar derindir ki, dışarıdan gelen ortak bir düşmana karşı, nadiren birleşmeleri ile ünlüdürler. Briton şövalyelik örgütü, Kral Arthur'un yeğeni, Modred' e karşı Salisbury yakınlarında giriştiği savaşın felaketle sonuçlanması yüzünden bitmiştir. Kral Arthur'un başka bir dünyada başka bir dünyada vakit geçirdiğine ve ulusal bir kurtarıcı olarak yeniden doğmayı beklediğine inanılır.

Kelt Tanrı ve Tanrıçaları:

Aebh: Kelt deniz tanrısı Ler'in ikinci karısı. Bodb the Red'in kızı.

Aed: Savaşçı Miodhchaoin'nin üç oğlundan biri.

Aeife: Kelt deniz tanrısı Ler'in üçüncü karısı.

Aes Sidhe: "Tepelerin Halkı"; Perilerin tanrılarına verilen isim.

Ailbhe: Tanrı Bodb the Red'in üvey kızı.

Aileach: yada "Grianan Aileach" Kelt tanrılarının krallarının mezarı.

Ailill: Connaught'un Kralı, Maeve'in kocası

Ainé: Güney Munster perilerinin Kraliçesi

Ainle: Dierdre'i kaçıran Usnach üç oğlundan biri

Airceltrai: Tanrı Ogma'nın "sidh"i yani ülkesi

Airmid: Şifacı Tanrı Diancecht'in kızı

Alator: Bir Briton savaş tanrısı.

Amaethon: Dôn'nun oğlu, Briton tarım tanrısı. Achren savaşında Brân'e karşı savaşır. Kulhwch'e Olwen'i yenmesinde yardım eder.

Amergin: Milé halkının Druid'i.

Aengus: Dagda'nın oğlu. Kelt aşk ve güzellik tanrısı.

Annwn: Kelt inancında ki ölüler diyarı. Tir- na og'dan farklı olarak bir çeşit cehennem olarak düşünülerbilir.

Aoibhinn: Kuzey Munster perilerinin Kraliçesi

Arawn: Annwn Kralı 

Ardan: Deirdre'i kaçıran Usnach üç oğlundan biri
Aurelius: İlk Hıristiyan İngiliz kralı, Kral Arthur'un dedesi olduğu söylenir.
Avallon: BritonYeraltı tanrısı,Arthur efsanesinde ki Avallon adası onun krallığıdır.
Aynia: Ulster perilerinin Kraliçesi
Badb: Beş Kelt Savaş Tanrıçasından biri. İsmi "Öfke" anlamına gelir.
Balor: "Felaket bakışlı Balor" olarak da bilinir. Fomor'ların şefi, Güneş Tanrısı Lugh'un dedesi. Nuada ve Macha'yı öldürür.
Ban: Benwyk Kralı
Banba: İrlanda'yı temsil eden tanrıça, İrlanda'nın eski ismi.
Banshee: İrlanda'ya özgü bir dişi peri cinsi, İrlandalıları gelecek ölümlere karşı uyardığı söylenir. İsmi "Bean-Sidhe" kelimesinden gelir yani "Tepelerin Kadını"
Bedwini: Kral Arthur'un rahibi
Belacatudor: Bir Briton savaş tanrısı.
Beli: Briton Ölüm Tanrısı.
Beltaine: "Balor's Fire" anlamına gelir. Pagan mayıs bayramı.
Bilé: İrlanda Tanrılarının ve insanlarının babası olarak kabul edilen Tanrı
Balhnat: Tanrı Mider'in kızı.
Blodeuwedd: Galler güneş Tanrısı Lleu Liaw Gyffes'in karısı. 

Boann: Tanrı Dagda'nın karısı.

Bodb The Red: Dagda'nın oğlu, Tuatha Dé Dannan'nın yani "Tanrıça Danu'nun Halkı"nın kralı olmuştur. Daha sonra yerine Nuada gelmiştir.
Sir Bors: Galler Kralı. Kral Arthur'un yuvarlak masa şövalyesi.
Bress: Fomor kralı Elathan'nın oğlu, Dagda'nın kızı Brigit ile evlenir ve Tuatha Dé Dannan'nın kralı olur, daha sonra Nuada onu bu görevden kovar.
Brian: Tuirenn oğullarından en büyüğü. Tanrı Lugh'un babasını öldürdükleri için senelerce acı çekmişlerdir.
Brigit: Kelt ateş, şiir ve kalb Tanrıçası.
Bri Leith: Tanrı Mider'in "sidh"i yani ülkesi.
Briton: yada "Cymri" Britanya da yaşayan Keltlere verilen isim. Efsaneye göre İsimlerini hayata kalan son Nemed ailesinin lideri Britan'dan alır , İrlanda'dan kaçıp Britanya'ya gelmişlerdir.
Brude: Pict kralı
Buinne "the Ruthless Red": Savaşçı Fergus'un oğlu.
Cairpré: Tanrı Ogma'nın oğlu. Ozanların Tanrısı. Tuatha Dé Dannan'nın baş ozanı.
Calatin: sihirbaz. Kendisi gibi sihirbaz olan 27 oğlu ve 27 torunu ile Cuchulainn ile savaşır ve onun tarafından öldürülürler.

Caolite: Bir Fianna savaşçısı.
Carbonek: Kral Arthur efsanesinde, Balıkçı Kral Pellam'ın şatosu. Kutsal Kupa'nın saklandığı yer.
Cathbad: Ulster'in başkenti Emain Macha'nın Druid'i.
Cermait: "Bal dilli", Tanrı Ogma'nın lakabı
Cethé: Şifacı Tanrı Diancecth'ın oğlu.
Cethlenn: Balor'un karısı. Tanrı Lugh'un büyük annesi, aynı zamanda bir kahindir.
Cian: yada "Kian", Şifacı Tanrı Diancecth'in oğlu. Tanrı Lugh'un babası. Tuirenn oğulları tarafından öldürülür.
Cichol the Footless: Fomor Krallarından biri olan dev. Partholon halkı tarafından öldürülür.
Clas Myrddin: Britanya'nın eski isimlerinden biri. Efsaneye göre Merlin tarafından konumuştur.
Cliodna: Munster'in peri Kraliçesi
Clûd: Clyde ırmağının Tanrıçası
Conairé: İrlanda'nın yüce krallarından biri.
Conan: Bir Fianna savaşçısı
Conann: Fedar'ın oğlu, Fomor kralı, dev
Connor MacNessa: Ulster Kralı, Kırmızı dal şövalyelerinin lideri.
Condates: Bir Briton savaş tanrısı
Conlaoch: Cuchulainn'in oğlu. Birbirlerini tanımadıkları bir duello da babası tarafından öldürülür.
Coranian: Efsanevi bir cüce klanı.
Credné: Tuatha Dé Dannan'ın tunç ustası olan tanrı.
Creudylad: BritonGökyüzü Tanrısı Lludd'un kızı.
Cuan: Munster de ki Fianna'larının başı.
Cuchulainn: Ulster'in şampiyonu olan efsanevi kahraman. Güneş Tanrısı Lugh'un oğludur. "Tain Bo Cuailgne" sagasının baş kahramanı, U
Culann: Ulster'in baş demircisi.
Curoi: Munster kralı.

Dagda: Kelt Toprak Tanrısı. Tanrıların Atası. Tuatha Dé Dannan'nın kralı iken kendi isteği ile bu görevi bırakır.Dagda'nın Kazanı: Tanrıların efsanevi anavatanlarından getirdiği dört hediyeden biri. Mitsel Murias şehrinden getirilmiştir. Efsaneye göre ondan içene sonsuz bilgelik verir.
Dalân: Filborg'ların kralı Eochaid Airem'in Druid'i. Tuatha Dé Dannan'nın büyülerini bozar.

Danu: Anu yada Ana olarak da bilinir. Tüm Kelt tanrılarının anası olan baş Tanrıça. Tuatha Dé Dannan; Tanrıça Danu'nun halkı anlamına gelir.

Deimne: Finn MacCoul'un ilk adı.

Deirdre: Güzelliği ile Uslter'de iç savaş çıkartan prenses. Naoise'ye aşık olmuştur.

Diancecht: Kelt şifa Tanrısı. Tanrıların kralı Nauda'ya gümüş bir el yapar. Kıskançlık yüzünden kendi oğlu Miach'ı öldürür.

Dairmaid: Bir Fianna savaşçısı. Efsaneye göre yüzünü gören her kadın ona aşık olur. Finn MacCoul'un evleneceği Grainne ile kaçınca, Finn tarafından senelerce kovalanır ve sonunda öldürülür.

Domnu: Fomor'ların anası olan Tanrıça; ismi "Derin deniz" anlamına gelir.

Druid: Kelt paganizminde ki din adamlarına verilen isim. Bir çoğu sihirli güçlere sahip olarak kabul edilir. Druid; "Meşe ağacını bilen yada bulan" anlamına gelir

Easal: Mitsel altın sütunlar ülkesinin kralı.

Elathan: Fomor'ların krallarından biri.

Ellylion: Gal Elflerine verilen ad.

Eochaid MacErc: Firbolg'ların krallı. Moytura savaşında Tanrıların kralı Nuada tarafından öldürülür.

Eremon MacMilé: İrlanda'nın ilk kralı.

Erinn: İrlanda'nın eski adı.

Etan: Tanrı Ogma'nın karısı.

Ethniu: Balor'ın kızı. Tanrı Lugh'un annesi.

Excalibur: "Güç kılıcı" Kral Artur'un efsanevi kılıcı. Efsaneye göre zamanın başlangıcından beri İngiltere Krallarının kutsal kılıcıdır. Kral Arthur'un babası Uther

Pendragon'a Gölün Lady'si tarafından verilir.

Fâl: Lia Fáil olarak da bilinir."Kader taşı" Tanrıların efsanevi anavatanlarından getirdiği dört hediyeden biri. Mitsel Falias şehirden geldiği söylenir. Efsaneye göre

İrlanda tahtını hak eden biri ona dokunduğunda, bu taş çığlık atarmış.

Fand: Deniz Tanrısı Manannán MacLer'in karısı.

 Karakter isimlerini karakteristik özelliklerine bağlı olarak tanrı ve tanrıça isimlerinden seçmeyi düşünüyorum.